ՄԱԿ-ի գրասենյակում այսօր ամփոփվել են հանրակրթության պետական նոր չափորոշչի շրջանակում Տավուշի մարզում «Առողջ ապրելակերպ» խմբակի փորձարկման վերաբերյալ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից իրականացված հետազոտական ուսումնասիրության արդյունքները:
Առողջապահական կրթության կարճաժամկետ և միջանկյալ արդյունքների վերաբերյալ հետազոտությունն իրականացվել է 2023 թվականի սեպտեմբեր-նոյեմբեր ամիսներին Տավուշի մարզի երկու դպրոցների 9-րդ դասարանի աշակերտների շրջանում՝ պարզելու, թե ինչ գիտելիք, հմտություններ և վերաբերմունք են նրանք զարգացրել առողջ ապրելակերպի դասերի շնորհիվ: Կատարված ուսումնասիրությունը կարևոր է առողջ ապրելակերպի կրթության արդյունավետության բարձրացման տեսանկյունից։
Աշակերտները հաճույքով են մասնակցում «Առողջ ապրելակերպ» խմբակներին. հետազոտություն
Ուսումնասիրության ընթացքում իրականացված հարցմանը և քննարկմանը մասնակցած աշակերտները նշել են, որ հաճույքով են մասնակցում «Առողջ ապրելակերպ» խմբակին: Նրանք դասերի ժամանակ ազատ արտահայտում են սեփական կարծիքը, որը կարևորվում է: Խմբակի շրջանակում ստացած գիտելիքներն ու հմտությունները նպաստել են նաև ծնողների և հասակակիցների հետ հարաբերությունների լավարկմանը: Աշակերտները հետաքրքրված են ավելի շատ գիտելիք ստանալ առողջության բարելավման, բռնության կանխարգելման թեմաների վերաբերյալ, որոնք ընդգրկված են «Առողջ ապրելակերպ» խմբակի ծրագրում։
Հետազոտության ընթացքում ուսուցիչների հետ իրականացված հարցազրույցները ևս փաստել են, որ աշակերտները մեծ հետաքրքրությամբ են մասնակցում խմբակին: Նրանք նաև կարևորել են դասավանդումից առաջ ԿԶՆԱԿ-ի կողմից իրականացված վերապատրաստումները, որոնք կարողությունների զարգացման առումով օգտակար են եղել:
Միջոցառմանը ներկա են եղել ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալ Արաքսիա Սվաջյանը, Առողջապահության նախարարի տեղակալ Լենա Նանուշյանը, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի առողջապահական կրթության տարածաշրջանային խորհրդատու Տիգրան Եպոյանը, ՄԱԿ-ի Բնակչության հիմնադրամի երիտասարդական ծրագրերի ղեկավար Աննա Բարֆյանը, «Կրթության զարգացման և նորարարությունների ազգային կենտրոն» հիմնադրամի (ԿԶՆԱԿ) տնօրենի պաշտոնակատար Արտաշես Թորոսյանը, ներկայացուցիչներ ՄԱԿ-ի Բնակչության հիմնադրամից, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունից, ՄԱԿ-ի Մանկական հիմնադրամից, ինչպես նաև աշխատանքային խմբի անդամներ, դպրոցների ուսուցիչներ և տնօրեններ։
«Հանրակրթական ոլորտի հսկայածավալ բարեփոխումները դրական փոփոխություն են բերում»
Ողջունելով ներկաներին՝ ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արաքսիա Սվաջյանը կարևորել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի և գործընկերների՝ ՄԱԿ-ի Բնակչության հիմնադրամի, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի և Պարենի համաշխարհային ծրագրի շարունակական և արդյունավետ համագործակցությունը՝ ուղղված Հայաստանի դպրոցներում առողջ ապրելակերպի կրթության բարելավմանը:
«Նմանօրինակ հետազոտությունները թույլ են տալիս համոզվել, որ կրթական ոլորտում իրականացվող հսկայածավալ բարեփոխումներն իսկապես դրական փոփոխություն են բերում: Հանրակրթության պետական նոր չափորոշչի՝ Տավուշում ներդրման փորձն ու մարզի դպրոցներում գրանցված հաջողությունները, ինչպես նաև արձանագրված խնդիրներն ու մարտահրավերները մեզ համար շատ կարևոր նշանակություն ունեն՝ հանրապետության մյուս դպրոցներում բացերը լրացնելու և խնդիրները լուծելու առումով»,- ասել է Արաքսիա Սվաջյանն ու ընդգծել՝ թեև նախարարության կողմից մշտապես իրականացվում են չափորոշչի ներդրման վերաբերյալ համապատասխան վերլուծություններ, տվյալների հավաքագրում և ուսումնասիրություններ, բայց անկախ փորձագիտական հետազոտություններն ունեն իրենց կարևոր նշանակությունը: Նա ընդգծել է անկախ փորձագիտական խմբերի հետազոտությունների կարևորությունը՝ հանրակրթության ոլորտում իրականացվող բարեփոխումների արդյունավետության իրական գնահատման տեսանկյունից:
ՀԲ հետազոտությունը ևս փաստում է՝ արձանագրվել է առաջընթաց
Այս համատեքստում՝ նախարարի տեղակալը ներկայացրել է նաև Համաշխարհային բանկի կողմից Հայաստանում ԲՏՃՄ ուղղություններով իրականացված կրթական բարեփոխումների և հանրակրթության պետական նոր չափորոշչի ներդրման գնահատման վերաբերյալ հետազոտության արդյունքները: «ՀԲ ուսումնասիրությունը, որի միջոցով գնահատվել են Հայաստանում իրականացվող կրթական բարեփոխումներն ու հանրակրթության պետական նոր չափորոշչի ներդրումը Տավուշի մարզում, ցույց է տալիս, որ այն աշակերտները, որոնք փորձարարական ծրագրի շրջանակում սովորել են նոր չափորոշչով, զգալի հաջողությունների են հասել թե՛ մաթեմատիկայի, թե՛ բնագիտական առարկաների ուղղությամբ, ինչը համարժեք է վեց ամսվա լրացուցիչ ուսումնառության արդյունքի: Հատկանշական է, որ այդ արդյունքը ապահովվել մի ժամանակահատվածում, երբ ամբողջ աշխարհը քննարկում էր, թե համավարակի հետևանքով տարբեր երկրների դպրոցական համակարգերում քանի ամսվա կամ նույնիսկ տարվա կորուստ է արձանագրվել: Մենք արձանագրում ենք, որ նույն պայմաններում Հայաստանի կրթական համակարգում դրական առաջընթաց է եղել»,- նշել է Արաքսիա Սվաջյանը:
Անցկացվում են «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սիրողական մրցաշարեր տարբեր մարզաձևերից
Առողջապահության նախարարի տեղակալ Լենա Նանուշյանը, ողջունելով ներկաներին, ընդգծել է՝ առողջ ապրելակերպը շարունակում է մնալ բնակչության առաջնային մարտահրավերներից մեկն ու հանդիսանում ՀՀ կառավարության գերակա ուղղություններից:
Բնակչության շրջանում առողջ ապրելակերպի տարածման ու մասսայականացման նպատակով Կառավարության բարձր հովանու ներքո ԿԳՄՍ նախարարությունն ամեն տարի անցկացնում է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սիրողական մրցաշարերը տարբեր մարզաձևերից, որոնց մասնակցում են տարբեր տարիքային խմբերի մեծ թվով ներկայացուցիչներ:
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի առողջապահական կրթության տարածաշրջանային խորհրդատու Տիգրան Եպոյանի ներկայացմամբ՝ առողջապահական կրթության կարճաժամկետ և միջանկյալ արդյունքների վերաբերյալ կազմակերպության կողմից իրականացված հետազոտության արդյունքները բավական հուսադրող են։
«Մենք շատ քննարկումներ ենք ունենում, և մեզ դուր է գալիս, որ ճիշտ ու սխալ պատասխան չկա: Մենք ազատ ենք արտահայտել մեր կարծիքն ու ուսուցիչների հետ քննարկել այս կամ այն հարցը: Բոլոր դասերը մասնակցային և ինտերակտիվ են»,- ներկայացնելով հարցմանը մասնակցած երեխաների կարծիքը՝ նշել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ներկայացուցիչը և հավելել, որ աշակերտների կարծիքով խմբակին պետք է ավելի շատ ժամանաքանակ հատկացնել:
«Առողջ ապրելակերպ» խմբակը գործում է բոլոր դպրոցներում
Միջոցառման ընթացքում նշվել է, որ Տավուշի մարզում 5-11-րդ դասարանների 8500 աշակերտ ձեռք է բերել «Առողջ ապրելակերպ» դասընթացով նախատեսված գիտելիքներ, հմտություններ, վերաբերմունք և արժեքներ: Տավուշի 80 դպրոցից 78-ում իրականացվել է մշտադիտարկում, մարզում այժմ փորձարկվում են 9-րդ դասարանի «Առողջ ապրելակերպ» պարտադիր խմբակի ուսումնական նյութերը:
ՀՀ շուրջ 1300 դպրոցների ուսուցիչների համար պետական ֆինանսավորմամբ վերապատրաստումներ են կազմակերպվել: «Առողջ ապրելակերպ» պարտադիր խմբակը սեպտեմբերից ներդրվել է Հայաստանի բոլոր մարզերի և Երևանի դպրոցների 5-րդ և 7-րդ դասարաններում: ԿԳՄՍՆ-ի կողմից հաստատվել և տպագրվել են 5-րդ և 7-րդ դասարանների «Առողջ ապրելակերպի» ուսուցչի ձեռնարկները՝ 3000 օրինակով:
Նշենք, որ «Առողջ ապրելակերպ» խմբակում ներառված են թեմաներ առողջ սննդի, անվտանգության ինքնաճանաչման, հակածխախոտային պայքարի, առողջ փոխհարաբերությունների կառուցման, բուլինգի մասին: Կան նաև թեմաներ, որոնք վերաբերում են բռնությանը, վերարտադրողական առողջությանը, որոնք խիստ համապատասխանեցված են տվյալ դասարանի երեխայի տարիքային առանձնահատկություններին:
Նյութի աղբյուրը. ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն
«Պաշարների շտեմարան» նոր կայքում, որի գործարկման մեկնարկը https://lib.armedu.am/ հասցեում տրվեց 2022 թվականին, տեղադրվել է արդեն 18 000-ից ավելի կրթական էլեկտրոնային պաշար: Կայքում բացվել է Կրթական տեխնոլոգիաներ բաժին, որտեղ տեղադրված են…
Ուսուցչի օրվա առթիվ մի խումբ մանկավարժներ և ոլորտի ներկայացուցիչներ պարգևատրվել են ԿԳՄՍ նախարարի կողմից ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը Ուսուցչի միջազգային օրվա առթիվ պարգևատրել է ոլորտի մի խումբ…
Ողջույն, հայգելի գործընկերներ: Օրեր առաջ սոցիալական մեդիահարթակներում մի փոքրիկ հարցում անցկացրեցինք պարզելու համար՝ հասարակությանը առավել հետաքրքրող թեմաները: Հարցումների արդյունքում ընտրվեց այսօրվա մեր քննարկվելիք թեման՝ ինչո՞ւ է երեխան դպրոցից գնում կրկնուսույցի…
<<Կրթությունը պատմելը և պատմություններ լսելը չէ․ այն ակտիվ և կառուցողական գործընթաց է>> Ջոն Դյուի Նախագծերի մեթոդը (Project methods (http://education.stateuniversity.com/pages/2337/Project-Method.html)) ուսուցման համակարգ է, որի ընթացքում սովորողները գիտելիքներ, կարողություններ, հմտություններ են ձեռք…
ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարի մարտի 11-ի 2024 թվականի N 07-Լ հրամանով հաստատվել է Հայաստանի Հանրապետության Տավուշի մարզի հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների 2023-2024 ուսումնական տարվա 9–րդ դասարանի «Բնագիտություն» («ֆիզիկա», «Քիմիա», «Կենսաբանություն», «Աշխարհագրություն»՝ սովորողի…
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան
Մուտքի խոսք Էռնեստ Հեմինգուեյի «Ծերունին և ծովը» վիպակը հանրակրթական դպրոցներում ուսումնասիրվում է 8-րդ դասարանում հինգ կամ վեց դասաժամով, որոնցից մեկ դասաժամ հատկացվում է գրողի կենսագրությանը, վիպակի ժանրային առանձնահատկությունների ուսուցմանը: Գրականության դասերին նորագույն մեթոդների ու հնարների հմտորեն կիրառումը մշտապես կարևոր բաղադրիչ է հանդիսացել ուսուցման նպատակին հասնելու համար: Մեթոդների ու հնարների բազմազանության մեջ ուսուցիչը պիտի կարողանա ընտրել թեմային համապատասխանող, համեմատաբար ավելի արդյունավետ, հետաքրքիր, ինչպես նաև սովորողների վերլուծական- քննադատական մտածողությունը զարգացնող միջոցներ, գործիքներ, թվային ռեսուրսներ: Արդյունավետ մեթոդների ընտրությունից է կախված առաջադրված նպատակի իրականացումը: «Ծերունին և ծովը» վիպակի դասավանդման մեթոդները կարող են լինել բազմաշերտ ու ընդգրկուն, ինչպիսին ստեղծագործությունն է: Թեման ուսումնասիրելիս խորհուրդ է տրվում առաջնորդվել ԽԻԿ համակարգով և աշակերտակենտրոն սկզբունքով, ուշադրություն դարձնել խաչվող կամ ընդհանրական հասկացություններին: Եռափուլ համակարգի առանձին փուլերում կիրառել համապատասխան մեթոդներ ու հնարներ, առաջադրանքներ: Դրանք հմտորեն համադրելու և նպատակահարմար կիրառելու դեպքում ուսուցիչը առավելագույն արդյունքի կհասնի:Պարտադիր չէ, որ այս աշխատանքում ընդգրկված բոլոր մեթոդներն ու հնարները կիրառվեն վերջնարդյունքի հասնելու համար: Գրականության ուսուցիչը կարող է դրանցից մի քանիսը հաջողությամբ կիրառել կամ դասը պլանավորելիս համատեղել իր նախընտրած մեթոդի հետ և հասնել ցանկալի արդյունքի:
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 3-րդ դասարան
Ուղղագրությունը և ուղղախոսությունը 10-րդ դասարանում:
Բարի գալուստ 7-րդ դասարանի ուսումնական նյութերի հեռավար դասընթացին: Մաղթում եմ բոլորիս արդյունավետ աշխատանքային ուսումնական տարի:
ՏՀՏ խմբակ
ՏՀՏ խմբակ