Եվրոպական միության ֆինանսավորմամբ իրականացվող «ԵՄ-ն նորարարության համար. բնագիտական, տեխնոլոգիական, ճարտարագիտական առարկաների և մաթեմատիկայի ուսումնական ծրագրերի վերամշակում և փորձարկում» ծրագրի շրջանակում մայիսի 30-ից հունիսի 1-ը տեղի ունեցավ ուսումնական ծրագրերի աշխատաժողով, որը կազմակերպվել էր ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության և Համաշխարհային բանկի կողմից։ Միջոցառմանը հրավիրված էին կրթության փորձագետներ, միջնակարգ դպրոցների ուսուցիչներ և ղեկավարներ, համալսարանական պրոֆեսորներ ու դասախոսներ և ավելի լայն կրթության համայնքի ներկայացուցիչներ՝ քննարկելու միջնակարգ կրթության առարկայական չափորոշիչները և ծրագրերը: Ինտերակտիվ նիստերի միջոցով աշխատաժողովը կրթության ոլորտի շահակիցներին հնարավորություն տվեց քննարկելու ՀՀ հանրակրթության պետական չափորոշիչը, ուսումնառության վերջնարդյունքները, առարկաների ուսումնասիրության տիրույթը, դասաժամերի բաշխումը և գնահատումը բնագիտական, տեխնոլոգիական, ճարտարագիտական առարկաների և մաթեմատիկայի (անգլ. STEM) ուսումնական նոր ծրագրերի համար:
Միջոցառմանը բացման խոսքով ելույթ ունեցան ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Արայիկ Հարությունյանը և Հայաստանում Եվրամիության պատվիրակության համագործակցության բաժնի ղեկավար Գոնզալո Սեռանո դե լա Ռոսան:
«Մեր նպատակն է ունենալ չափորոշիչ, որը մշակված կլինի համակարգում աշխատող մասնագետների և միջազգային փորձագետների կողմից, և կդառնա մեր կրթական համակարգի զարգացման գրավականը։ Լիահույս ենք, որ չափորոշիչների մշակման գործընթացն այս տարվա ընթացքում կավարտենք, որից հետո ձեռնամուխ կլինենք դասագրքերի մշակմանը»,-իր խոսքում նշեց Արայիկ Հարությունյանը։
Եվրամիության պատվիրակության համագործակցության բաժնի ղեկավար պարոն Գոնզալո Սեռանո դե լա Ռոսան կարևորեց Արևելյան գործընկերության տասնամյա գործունեությունը, որի արդյունքում իրագործվել է Կայուն զարգացման 4-րդ նպատակը. այն է՝ ապահովել ներառական և հավասար կրթություն և բոլորին ընձեռել սովորելու հնարավորություն: Ապա նաև խոսեց Թումոյի հետ համագործակցության, մասնավորապես «ԵՄ-ԹՈՒՄՈ ինժեներական և կիրառական գիտությունների համալիր» նախագծի մասին՝ արտահայտելով կայուն զարգացման նպատակին հասնելու գործում մասնավոր հատվածի ներգրավվածության անհրաժեշտությունը, ինչը նորարարության համար կդառնա ինկուբատոր:
Համաշխարհային բանկի հայաստանյան գրասենյակի ղեկավար, տիկին Սիլվի Բոսութղոն ևս շեշտեց ծրագրի կարևորությունը, որի շրջանակում գործակցում են ազգային և միջազգային փորձագետներ, Եվրամիությունը, ՀՀ ԿԳՄՍՆ-ն, ՀԲ-ը և մի շարք այլ կազմակերպություններ՝ համատեղ ջանքերով նվազեցնելու Հայաստանում կրթության բացերը՝ կրկին կարևորելով այս նպատակին հասնելու համար ծրագրի բոլոր շահակիցների համակարգված գործունեությունը:
Միջազգային և հայ փորձագետների խմբում էին «Եվրոսայենս» համաեվրոպական գիտահետազոտական միության գլխավոր քարտուղար, դոկտոր Պիտեր Տինդերմանսը, մանկավարժության, դասագրքերի, ընթերցանության և հրատարակության ոլորտում ավելի քան 30 տարվա փորձառություն ունեցող պարոն Էնդի Սմարթը, վիճակագրության և հետազոտական մեթոդաբանության մասնագետ, դոկտոր Ջուաո Մարոկոն Պորտուգալիայից, Կորնելի համալսարանի մաթեմատիկայի ֆակուլտետի ավագ դասախոս և մաթեմատիկայի տարրական և միջնակարգ կրթության ծրագրի տնօրեն, դոկտոր Մերի Էն Հանթլին, կրթական բարեփոխումների, ուսումնական ծրագրերի, հրատարակության և տեխնոլոգիաների ճանաչված փորձագետ, պարոն Ջեյ Դիսկին և անվանի հոգեբան, նյարդագետ, Վիրջինիայի համալսարանի պրոֆեսոր, տարրական և միջնակարգ կրթության ճանաչողական հիմնախնդիրների փորձագետ, դոկտոր Դանիել Ուիլինգհեմը:
Ստորև ներկայացնում ենք մի շարք եզրահանգումներ, որոնք ուղենիշ կլինեն ծրագրի իրականացման ընթացքում.
Ուսումնական ծրագրերի բարեփոխումը հայեցողական չէ, այլ պահանջում է ծավալուն քննարկումներ մասնակից փորձագետների, նախարարության, միջազգային փորձագետների և շահակից այլ կողմերի միջև՝ մշակելու և իրականացնելու ուսումնական ծրագրերի բարեփոխման Հայաստանի տեսլականն ու կարիքը:
Առաջիկա երկու շաբաթների ընթացքում ՀՀ ԿԳՄՍՆ և ՀԲ կազմակերպչական խումբը քննարկումներ է ունենալու աշխատաժողովի առանձին մասնակիցների հետ աշխատանքային խմբեր կազմելու նպատակով:
Աշխատանքային խմբերի ձևավորման արդյունքում կմշակվեն ու կտարածվեն վերջիններիս աշխատանքային ժամանակացույցը և ուսումնական ծրագրերի բարեփոխման ընդհանուր պլանը:
Ակնկալվում է, որ աշխատանքային խմբերը կգործեն 12 շաբաթ՝ քննարկելու այն փոփոխությունները, որոնք անհրաժեշտ կհամարեն կատարելու իրենց նշանակված ոլորտի ուսումնական ծրագրերում:
Երբ նախնական մշակվեն համաձայնեցված փոփոխություններով վերամշակված ուսումնական ծրագրերը, կկազմակերպվեն ուսուցիչների վերապատրաստման դասընթացներ, և վերապատրաստված ուսուցիչներն այդ նոր ծրագրերը կփորձարկեն Տավուշի մարզում:
Աշխատաժողովում եզրափակման խոսք ասաց Արևիկ Անափիոսյանը. «Մենք այժմ մեկնարկում ենք մի բարդ գործընթաց, և այն աշխատանքը, որ պիտի միասին կատարենք, լինելու է բավականին ծավալուն: Աշխատաժողովի ընթացքում փորձագետները մեզ հայտնեցին իրենց փորձից մի մասնիկ, ու եթե մենք լուրջ վերաբերվենք դրան ու միասին աշխատենք, մենք կկատարենք ֆունդամենտալ փոփոխություն, ինչն իրոք պահանջում է եռանդուն աշխատանք և ժամանակ: Միասին աշխատելիս մենք մտքեր կփոխանակենք և կկերտենք ընդհանուր տեսլական: Մեր գործընկերներն ու փորձագետները մի օր պիտի հպարտությամբ նշեն, որ աջակցել են Հայաստանում տեղի ունեցող կրթական բարեփոխումներին»:
Ծրագրի մասին
«ԵՄ-ն նորարարության համար» ծրագիրը, որ մեկնարկել է 2019 թվականի սկզբին և իրականացվում է Համաշխարհային բանկի կողմից, նախատեսված է բարելավելու Հայաստանի միջնակարգ դպրոցներում բնագիտական, տեխնոլոգիական, ճարտարագիտական առարկաների և մաթեմատիկայի (անգլ. STEM) կրթության որակը: Ծրագիրը միտված է աջակցելու ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությանը վերամշակելու այդ առարկաների 1-12-րդ դասարանների ուսումնական ծրագրերը, դրանց առնչվող մանկավարժական նյութերը, դասագրքերը, ուսուցիչների ուղեցույցները և քննությունները կամ քննական ցուցումները 5-12-րդ դասարաններում՝ օգտագործելով արդիական մեթոդներ և տեխնոլոգիաներ: Այն ուղղված է նաև ամրապնդելու ՀՀ կրթության ազգային ինստիտուտի կարողությունները: Տավուշի (և մասամբ Շիրակի) մարզում տեղի կունենա վերամշակված նյութերի փորձարկում, որի արդյունքները ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությունը կտարածի Հայաստանում՝ բարելավելու երկրում միջնակարգ կրթության որակը: Եվրամիության ֆինանսավորման գումարն այս բաղադրիչի շրջանակում կազմում է շուրջ 10 միլիոն եվրո:
Նյութի աղբյուրը. ՀՀ կրթության և գիտության նախարարություն
Գնահատման տեսակները Ըստ նպատակի՝ կիրառվում է սովորողների գնահատման երեք տեսակ. 1) հայտորոշիչ գնահատում, 2) ձևավորող գնահատում, 3) ամփոփիչ գնահատում (միավորային և բնութագրող): Գնահատման տեսակները կիրառվում են գնահատման բոլոր փուլերում՝ նշված…
Հարգելի գործընկերներ,ինչպես գիտենք,ըստ նպատակի՝ կիրառվում է սովորողների գնահատման երեք տեսակ. 1) հայտորոշիչ գնահատում, 2) ձևավորող գնահատում, 3) ամփոփիչ գնահատում (միավորային և բնութագրող): Ձևավորող գնահատումն ուսումնական գործընթացի բաղադրիչ է, որի նպատակն…
Նախագծայինը ուսուցման մի մեթոդ է, որի իրականացման ընթացքում սովորողները ներգրավվում են կարճաժամկետ կամ երկարաժամկետ նախագծային աշխատանքներում, որոնք պահանջում են ուսումնական տարբեր առարկաներին առնչվող և իրական կյանքում հանդիպող խնդիրների համալիր լուծումներ:…
Տարրական դպրոցը կրթության այն հիմնաքարն է, որի որակից է կախված երեխայի հետագա ուսուցումը: Ժամանակակից կրթության նպատակների իրականացման համար դասվարի աշխատանքային գործունեության մեջ ՏՀՏ միջոցների կիրառումը անհրաժեշտություն է դառնում: Կրտսեր դպրոցականների…
«Պաշարների շտեմարան» նոր կայքում, որի գործարկման մեկնարկը https://lib.armedu.am/ հասցեում տրվեց 2022 թվականին, տեղադրվել է արդեն 18 000-ից ավելի կրթական էլեկտրոնային պաշար: Կայքում բացվել է Կրթական տեխնոլոգիաներ բաժին, որտեղ տեղադրված են…
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան
Մուտքի խոսք Էռնեստ Հեմինգուեյի «Ծերունին և ծովը» վիպակը հանրակրթական դպրոցներում ուսումնասիրվում է 8-րդ դասարանում հինգ կամ վեց դասաժամով, որոնցից մեկ դասաժամ հատկացվում է գրողի կենսագրությանը, վիպակի ժանրային առանձնահատկությունների ուսուցմանը: Գրականության դասերին նորագույն մեթոդների ու հնարների հմտորեն կիրառումը մշտապես կարևոր բաղադրիչ է հանդիսացել ուսուցման նպատակին հասնելու համար: Մեթոդների ու հնարների բազմազանության մեջ ուսուցիչը պիտի կարողանա ընտրել թեմային համապատասխանող, համեմատաբար ավելի արդյունավետ, հետաքրքիր, ինչպես նաև սովորողների վերլուծական- քննադատական մտածողությունը զարգացնող միջոցներ, գործիքներ, թվային ռեսուրսներ: Արդյունավետ մեթոդների ընտրությունից է կախված առաջադրված նպատակի իրականացումը: «Ծերունին և ծովը» վիպակի դասավանդման մեթոդները կարող են լինել բազմաշերտ ու ընդգրկուն, ինչպիսին ստեղծագործությունն է: Թեման ուսումնասիրելիս խորհուրդ է տրվում առաջնորդվել ԽԻԿ համակարգով և աշակերտակենտրոն սկզբունքով, ուշադրություն դարձնել խաչվող կամ ընդհանրական հասկացություններին: Եռափուլ համակարգի առանձին փուլերում կիրառել համապատասխան մեթոդներ ու հնարներ, առաջադրանքներ: Դրանք հմտորեն համադրելու և նպատակահարմար կիրառելու դեպքում ուսուցիչը առավելագույն արդյունքի կհասնի:Պարտադիր չէ, որ այս աշխատանքում ընդգրկված բոլոր մեթոդներն ու հնարները կիրառվեն վերջնարդյունքի հասնելու համար: Գրականության ուսուցիչը կարող է դրանցից մի քանիսը հաջողությամբ կիրառել կամ դասը պլանավորելիս համատեղել իր նախընտրած մեթոդի հետ և հասնել ցանկալի արդյունքի:
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 3-րդ դասարան
Ուղղագրությունը և ուղղախոսությունը 10-րդ դասարանում:
Բարի գալուստ 7-րդ դասարանի ուսումնական նյութերի հեռավար դասընթացին: Մաղթում եմ բոլորիս արդյունավետ աշխատանքային ուսումնական տարի:
ՏՀՏ խմբակ
ՏՀՏ խմբակ